جعبه لایتنر چیست ؟
يكى از روش هاى مؤثر براى يادگيرى و حفظ كردن مطالب ، استفاده از جعبه لايتنر است .در اينجا نحوه كار با اين جعبه را توضيح مى دهيم و اميدواريم شما با استفاده از اين ابزار ساده و سودمند، بر يادگيرى خود بيفزائيد و در زمان محدودتر باكيفيت بهتر مطالب بيشترى را به خاطر بسپاريد.
جعبه يادگيرى لايتنر:
اين وسيله كه توسط محقق اتريشى آقاى 'سباستين لايتنر' طراحى شده است . مطالب را از حافظه كوتاه مدت شما به حافظه بلند مدتتان منتقل می نمايد. اين گام به گونه اى انجام مى گيردكه شما احساس يك تفكر سخت يا تكرارهاى خسته كننده نخواهيد كرد انسان وقتى ازكارى لذت ببرد ديگر احتياجى نيست تا خود را مجبورکند به آن بپردازد بلكه خود به خود به طرف آن می رود.
اساس علمی:
اين وسيله بر اساس تجارب روانشناسى و تربيتى زير طراحى شده است .
ا) اگر انسان يك مطلب يا مفهوم را به خوبى فرا بگيرد بعد از يك روز تا يك هفته تقريبا45% آنرا فراموش می كند و بعد از يك ماه 80% آن فراموش مى شود به اين ترتيب فقط 20% وارد حافظه دراز مدت مى شود. جعبه لايتنر برنامه را به گونه اى تنظيم مى كند تا با بيشترين تكرار در قسمت خطرناك منحنى فراموشی، مطالب به حافظأ دراز مدت هدايت شود.
) آزمايش اسكينر: اين آزمايش مى گويد هركاه بلافاصله بعد از هر عملى پاداش دريافت شود، باعث تشديد آن عمل مى شود. وقتى دربازى موفقيتى به دست مى آورید پاداش می گيريد كه همان امتياز بيشتر است . اين امتياز بيشتر چون به شما رضايت می دهد تمايل پيدا مى كنيدكه كماكان با شدت بيشترى به بازى ادامه دهيد.
از اين خاصيت در جعبه يادگيرى "لايتنر" استفاده شده است ، يعنى شما هر بام كه چيزى را ياد مى گيريد به قسمت بعدى مى رويد امتياز مى گيريد و همين باعث مى شود دائما از آن با تمايل قلبى استفاده كنيد.
مزاياى اين وسيله :
ا) از تكرارهاى غير ضرورى جلوگيرى مى كند، به عبارتى ديگر شما براى آنكه مطلبى را از حافظه كوتاه مدت به بلند مدت منتقل كنيد نيازمند تكرارهاى مكررهستيد، اما وقتى يك صفحه را براى چندمين بام مطالعه می كنيد مطالبى را كه بلد هستيد مجددا مى خوانيد در صورتيكه ديگر لزومى به تكرار آن نيست و تكرار بى جهت آن باعث اتلاف وقت و انرژى، بى حوصلگى و در نتيجه دلزدكى شما مى شود اما جعبه لايتنر فقط مطالب چموش و رام نشدنى را شكاركرده و ما را وادار به تكرار آن مى كند.
2) اگر شما آنرا براى مدتى هم رها سازيد هيچ اختلالى دركار يادگيرى ايجاد نمى شود جز آنكه مجبور مى شويدكارت ها را بار ديگر مرور كنيد. البته توصيه ما اين است كه كار را به طور منظم ادامه دهيد.
3) باگرفتن امتياز و مشاهده پيوسته موفقيت ، يادگيرى براى شما از يك حالت خسته كننده به يك بازى لذت بخش و دل نشين تبديل مى شود.
چگونه از جعبه لايتنر استفاده كنيم ؟
جعبه لايتنر يك قوطى دربازاست كه ازپنج قسمت تشكيل مى شود. (شكل زیر )
عرض قسمت هاى مختلف به ترتيب یک ، دو ، چهار ، هشت و پانزده سانتی متراست . اين جعبه را مى توانيد خودتان با مقوا و مثلا از قوطی پودر لباس شویى،كفش و ... درست كنيد، يا اينكه جعبه آماده را از بیرون خریداری کنید.
اين روش را مى توانيد براى يادگيرى لغات زبان انگليسى، فارسى، عربى و يا هر فرمول يا مطلب درسی فرارى كه مى خواهيد به خاطر بسپاريد به كارگيريد.
هر موضوع ياد گرفتنى را روى يك برگ كاغذ (فيش ) مى نويسيد. دقت كنيد كه روى هر فيشیک موضوع یادگرفتنی را بنويسيد.يعنى لغت را در یک روی کاغذ و جواب آن رادر روی دیگر برگه مى نويسيد. در روى يك برگه بیش از یک موضوع راننويسيد. مى توانيد در يك روى برگه مثلا سمت چپ يك موازنه شيمياى را بنويسيد و در پشت آن نتيجه و سمت راست موازنه رابنويسيد هم چنين مى توانيد براى فرمولهاى فيزيك يا رياضى يا مطالب درس زيست شناسی و به طوركلى براى هر يك از مطالب حفظ كردنى اين روa را به كارگيريد. البته تا به حال بيشترين استفاده از اين روش در مورد يادگيرى واژه هاى زبان بوده است .
مراحل كار:
ا.روز اول : تعدادى از برگه ها (فيش ها) را تكميل می كنيد و پس از اينكه هر دو روى برگه را يكى دوبار مرور كرديد برگه ها را در خانه اول جعبه قرار دهيد. مى توانيد هر روز، ده پانزده يا تعداد بيشترى برگه آماده نمائيد. شايد در بعضى روزها هم برگه اى تهيه نكنيد.
2. روز دوم : ابتدا برگه هاى راكه ديروز تهيه كرده بوديد از خانه اول برداريد. سوال ها را از روى برگه بخوانيد و سعى كنيد جواب ها را به خاطر بياوريد آنهایى راكه بلد نبوديد مجددا در خانه اول قرار دهيد وآنهاى راكه بلد بوديد به خانه دوم منتقل كنيد و پشت اين برگه ها يك كاغذ رنگى با ارتفاع بيشتر قرار دهيد.
در پايان ، برگه هایى راكه در روز دوم براى اولين بار تهيه كرده ايد در خانه اول قرار دهيد.
3.روز سوم : به برگه هاى خانه دوم دست نمی زنيد زيرا خانه دوم هنوز تكميل نشده است و ظرفيت دوگروه برگه را دارد. پس باز هم از برگه هاى خانه اول شروع مى كنيد و برگه هاى را كه جواب سوالاتشان را بلد هستيد به خانه دوم منتقل می كنيد و درپشت كاغذ رنگى قرار مى دهيد تا اين برگه ها با برگه هاى روز كذشته مخلوط نشود. برگه هاى كه پاسخشان را بلد نيستيد به همراه برگه هاى جديدى كه امروز تهيه كرده ايد در خانه اول قرار دهيد.
3.روز چهارم :
الف ) امروز ابتدا از خانه دوم شروع مى كنيد زيرا خانه دوم ظرفيت دوگروه بركه را دارد و ظرفيت آن روز قبل تكميل شده است . ولى فقط برگه هاى رديف جلوتر را برمى داريد. (يعنى برگه هايى كه جلوى كاغذ رنگى قرار دارند ) سؤالات روى اين برگه ها را مطالعه مى كنيد و اگر جواب درست داديد برگه ها را در داخل خانه سوم و در ابتداى آن قرار مى دهيد و پشت اين برگه ها يك كاغذ رنگى با ارتفاع بيشتر قرار مى دهيد تا فاصله گذارى مشخص شود ضمنا برگه هاى باقى مانده در خانه دوم را جلوتر مى بريد وكاغذ رنگى را در پشت اين برگه ها مى گذاريد.
ب ) سپس به خانه اول برگرديد و برگه هاى آ ن را برداريد و آنهايى را كه بلد هستيد در خانه دوم و پشت كاغذ رنگى قرار می دهید
ج ) برگه ها يى كه پاسخ آ نها را بلد نيستند و همچنين برگه هاى جد يد راكه تهيه كرده ا يد در خانه اول مى گذاريد.
5. خانه سوم براى چهارگروه برگه در نظر گرفته شده و بايد چهار روز صبر كنيد تا ا ين قسمت تكميل شود البته هر روز پس از ورود برگه ها از خانه دوم به خانه سوم پشت ا ين برگه ها يك كاغذ رنگى مى گذاريد تا قسمت سوم هم به تدريج و پس از چهار روز تكميل شود.
6. خانه چهارم جاى هشت گروه برگه را دارد و هشت روز پس از ورود اولين برگه ها پر خواهد شد. خانه پنجم جاى پانزده گروه برگه را دارد و پانزده روز پس از ورود اولين برگه ها به ا ين قسمت تكميل مى شود. يعنى اگر شما در كارتان وقفه اى نينداز يد 30روز طول خواهد كشيد تا هر 5 قسمت جعبه لايتنر تكميل شود. توجه داريد كه بين هر دو گروه برگه يک كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار مى دهيد تا برگه هاى مربوط به روزهاى مختلف با يكد يگر مخلوط نشوند از روز سی و يكم به تدر يج برگه ها از داخل جعبه خارج مى شود و شما مى توانيد اين برگه ها را بايگانى نمائيد زيرا پس از 5 بار تكرار موفقيت آميز هر برگه در زمان های متفاوت مى توانيد مطمئن باشيدكه آ ن موضوع را براى هميشه فراگرفته ايد و هيچگاه آ نرا فراموش نخواهيدكرد.
نتيجه : به ا ين ترتيب شما با روشى كه شبيه بازى انفرادى است و در اوقات فراغت مى توانيد باكمتر ين ميزان اتلاف وقت آ نچه را كه يادگيرى اش برا يتان مشكل تر است بيشتر تكرار كنيد و زود تر و بهتر و براى هميشه به خاطر بسپار يد و آ نچه را كه زود تر ياد مى گير يد فقط با 5 بار تكرار براى هميشه فرا بگير يد.
تذكر: روش استفاده صحيح از جعبه لايتنر به همين ترتيبى است كه در ا ين نامه توضيح داد يم اميدوار يم شما نيز با به كارگيرى ا ين روش در حفظ كردن و به خاطر سپارى مطالب درسى موفق شو يد.
يك نكته مهم : در هر مرحله كه به سوال يك برگه نتوانستيد جواب دهيد با يد آ ن برگه را بهاولین خانه برگردانيد.
پاسخ به يك سؤال : يكى از داوطلبان كه با جديت از جعبه لايتنر استفاده مى كرد با نگرانى سؤالى را مطرح كرد، او پرسيد: مگر شما نگفته بوديد وقتى يك برگه را پس از پنج بار تكرار در جعبه لايتنر از جعبه بيرون گذاستيم آن موضوع براى هميشه در حافظه مان بايد ثبت شود. جواب دادم ، بله همينطور است . او ادامه داد ولى من برگه هايى راكه يك ماه پيش از جعبه بيرون گذاشته ام بار ديگر مطالعه كردم و متوجه شدم جواب آنها را فراموش كرده ام . مى دانيد مشكل اين داوطلب چه بود؟
او هرباركه جواب برگه اى را بلد نبود آن برگه را به خانه قبلى برمى گرداند در صورتيكه لازم بود آن برگه را به خانه اول برگرداند و مجددا تمام مسير را از اول طى كند. شما بايد بتوانيد يك برگه را بدون هيچگونه اشتباه در پنج بار تكرار در فواصل تعيين شده به درستى پاسخ دهيد، يعنى حتى يكبار هم اشتباه نكنيد و اگر اشتباه كرديد آن برگه را به اولين خانه برگردانید
یک تجربه : من خود از این جعبه به طور مداوم برای لغات زبان استفاده کردم ، باید بگویم 90% مطالب در ذهنم مانده ایت و فقط 10 % مطالب در ذهنم تثبیت نشده است . آن هم به خاطر این بود که در بعضی از روز ها از آن استفاده نکردم.
برای تهیه برگه مطالب می توانید یک برگه A4 را با تاکردن به 16 قسمت قسیم کرده ( مطابق شکل ) و آن را با قیچی ببرید و یا اینکه آن را از بیرون خریداری نمایید.
جعبهٔ لایتنر یک جعبه پنجخانهای است که برای یادگیری استفاده میشود. لایتنر در واقع روش علمییادگیری است که بر مبنای آن آموختهها از حافظهٔ کوتاهمدت به حافظهٔ بلندمدت منتقل میشوند که این ابزار و روش استفاده از آن را در دههٔ ۱۹۷۰ سباستین لایتنر اختراع کرد.
اساس علمی
در مجموع، ماندگارترین روش تکرار را برای انتقال به حافظهٔ بلندمدّت پیشنهاد میکند؛ ابینگ هاوس روش مرور را برای تثبیت کردن آن در حافظهٔ بلندمدّت پیشنهاد میکند، و بوریس فردریک اسکینر روش جعبهٔ لایتنر را ابداع کرد.
پاداشهای فوری اسکینر
بوریس فردریک اسکینر با آزمایشهایی علمی نشان داد «هرگاه به یک رفتار بلافاصله و به صورت آنی پاداشی داده شود آن رفتار تکرار خواهد شد.» لذا هر بار که شما به معنای لغتی پرسیدهشده، صحیح جواب دهید، احساس رضایتی که بلافاصله ایجاد میشود شما را به ادامهٔ این کار تشویق میکند، تمرکز شما را بر کار افزایش میدهد و شما را به موضوع علاقهمند میکند. اینها همان عوامل ارتقای بازده یادگیری اند.
قاعدهٔ منحنی فراموشی ابینگ هاووس
ابینگ هاووس نشان داد ۲۰ دقیقه پس از حفظ کردن مقداری واجهای بیمعنا ۸۰٪ آنها فراموش میشوند و بقیه هرگز فراموش نمیشوند. ضمناً سرعت فراموشی ابتدا سریع است و به مرور کند میشود و وقتی ۲۰٪ مطالب در خاطر ماند صفر میشود. ضمن این که مرور مطالب قبلاً حفظشده باعث کاهش این سرعت به نصف و حتی بهتر از آن (در صورت خوب حفظ کردن) میگردد.
لذا اگر معنی لغتهای زبان خارجی را که چندان هم بیمعنا نیستند حفظ کنیم، این روند فراموشی بیش از یک روز طول میکشد و با پنج بار مرور موفّق به مقدار ناچیزی میرسد و در صورت کاربردی بودن، مادامالعمر در ذهن خواهد ماند.
جعبهٔ لایتنر
جعبهٔ لایتنر جعبهای ۶ در ۳۰ سانتیمتری ست که ۵ خانه دارد که اندازهٔ هر یک از آنها بر اساس منحنی فراموشی دو برابر قبلی ست، به صورتی که خانهٔ شمارهٔ یک، ۱ واحد، خانهٔ شمارهٔ دو، ۲ واحد، خانهٔ شمارهٔ سه، ۴ واحد، خانهٔ شمارهٔ چهار، ۸ واحد و خانهٔ شمارهٔ پنج، ۱۶واحد است. میتوانید آن را بسازید، یا خریداری کنید.
هر خانهٔ اصلی با تعدادی «واسط» یا «جداکننده» به قسمتهای کوچکتری تقسیم میشود. پس خانهٔ دوم، سوم، چهارم و پنجم، باید به ترتیب به دو، چهار، هشت و شانزده قسمت تقسیم شوند. برای تهیهٔ آنها از مقواهای کلفت رنگی تیره و زیبا به ابعاد ۵٫۵ در ۸ سانتیمتر استفاده کنید، تا بادوام و تمیز بمانند. استفاده از جعبهٔ لایتنر سیخانهای با دیوارههای اصلی بلندتر توصیه میشود.
فلشکارتها برگههای کوچکی اند که در یک طرف آنها سؤال (لغت) و در طرف دیگرشان جواب (معنی لغت) نوشته میشوند. برای تهیهٔ آنها با تا کردن کاغذ A۴ به دو قسمت، میتوانید کاغذ A۵ سپس A۶ و در نهایت A۷ به دست آورید که برای این کار مناسب اند. انتخاب دیگر خرید آنهاست.
روش آغاز کار
نکته: به قسمت آخر هر خانهٔ اصلی قسمت اصلی میگوییم و به سایر قسمتها قسمت فرعی
- روز اول
- در یک طرف کارتها سؤال (لغت) و در طرف دیگرشان جواب (معنی لغت) را بنویسید.
- سؤال و جوابها را آن قدر مرور کنید تا حفظ شوید.
- تمامی کارتها را در خانهٔ اوّل (بخش ۱) قرار دهید.
- روز دوم
- همهٔ سؤالهای خانهٔ اول را یکبهیک مرور کرده و پاسخ دهید.
- کارت سوالی را که صحیح پاسخ گفتید به خانهٔ اصلی قسمت دوم ببرید.
- کارت سوالی را که نادرست پاسخ گفتید به خانهٔ اصلی اول برگردانید.
- روز سوم
- از خانهٔ دوم قسمت اول شروع کنید. همهٔ کارتها را بدون مرور یک قسمت جلو ببرید. زیرا زمان مرور آنها فرداست، نه امروز.
- در مورد خانهٔ اول مانند روز قبل عمل کنید.
- روز چهارم
- از آخرین قسمت خانهٔ دوم شروع کنید: سوالهای روی کارتها را بخوانید. اگر بلدید کارت را به خانهٔ بعد منتقل کنید. و گرنه آن را از جعبهٔ لایتنر خارج کنید! زیرا برای حفظ شدن بلند مدّت باید کارت یک بار به طور کامل همهٔ خانهها را با موفّقیت طی کند. بدون این که در میان راه با شکست مواجه شود. به همین دلیل بهتر است همواره با تعداد کارت نسبتاً کم و وقت و علاقهٔ کافی حفظ کنید.
- حال به سراغ قسمت قبلی رفته و همهٔ کارتها را یک خانه بدون مرور به جلو ببرید.
- اکنون نوبت خانهٔ اوّل است. طبق معمول عمل کنید.
- در نهایت همهٔ کارتهایی را که در اثر فراموشی از جعبه خارج شدهاند به جعبه باز گردانید.
- توجه: نگران خارج شدن کارتها از جعبه نباشید. بلکه خوشحال باشید که به این ترتیب لغتهایی را که بلد نیستید بیشتر مرور خواهید کرد و لغتهایی را که بلدید کمتر. ضمن این که این بار از پس آنها بر میآیید.
روش کلی کار
- هر روز از آخرین قسمت شروع کنید.حال به سراغ قسمت قبل از آن بروید و همین کارها را برایش انجام دهید.
- اگر قسمت فرعی ست، برگههای آن قسمت را به قسمت بعد منتقل کنید.
- اگر قسمت اصلی ست، برگههای آن قسمت را بردارید و از خود بپرسید. آنهایی را که بلدید به قسمت بعد منتقل کنید. آنهایی را که بلد نیستید از جعبه خارج کنید.
- اگر این آخرین قسمت است و قسمتی بعد از آن نیست، آفرین! زیرا شما موفّق شدهاید این لغتها را به خاطر بسپارید.
- آنقدر ادامه دهید تا به قسمت اوّل برسید.
- پس از پایان جابجا کردن همهٔ قسمتهای فرعی و مرور همهٔ قسمتهای اصلی (که حدّاکثر ۵ تا در یک روز اند، لغتهایی را که از جعبه خارج شدهاند با تکرار و کاربرد و روشهای دیگر به خوبی حفظ کنید و به خانهٔ اول بیفزایید.
- حال اگر مایلید برگههای جدیدی را که نوشتهاید وارد جعبه کنید، آنها را هم حفظ کرده و به خانهٔ اول بیفزایید.[[مدیا:|برای درک بهتر مساله به این تصویر بنگرید]]
یكی از روشهای مؤثر یادگیری مطالب ،استفاده از جعبه لایتنر است.
در اینجا نحوه كار با این جعبه را توضیح می دهیم و امیدواریم شما با استفاده از این ابزار ساده و سودمند ، بر یادگیری خود بیافزایید و در زمان محدودتر با كیفیت بهتر مطالب بیشتری را به خاطر بسپارید.
این وسیله توسط محقق اتریشی " سباستین لایتنر" طراحی شده و مطالب را از حافظه كوتاه مدت شما به حافظه بلند مدت منتقل می نماید. یادگیری به كمك این روش شما را از تكرار مطالب بی نیاز می سازد. همین امر یادگیری را شیرین و جذاب می كند.
بنا به روال گذشته مباحث علمی و زیر ساختی مقالات را با رنگ متفاوت می نویسم تا خوانندگان گرامی برای جلوگیری از اتلاف وقت از آن بگذرند. لیكن دانستن آن برای معلمان ، مشاوران ، برنامه ریزان آموزشی و درسی و كلیه كسانی كه به مباحث روان شناختی و تربیتی علاقه مند خالی از لطف نیست.
اساس علمی:
این وسیله بر اساس تجارب روان شناسی و تربیتی زیر طراحی شده است:
1. اگر انسان یك مطلب یا مفهوم را به خوبی فرا بگیرد بعد از یك روز تا یك هفته تقریباً 45% آن را فراموش می كند و بعد از یك ماه 80% آن فراموش می شود. به این ترتیب فقط 20% مطلب وارد حافظه درازمدت می شود. جعبه لایتنر برنامه را به گونه ای تنظیم می كند تا با بیشترین تكرار در قسمت خطرناك منحنی فراموشی ، مطالب به حافظه دراز مدت هدایت شود.
2. قانون یادگیری اسكینر: بر اساس این قانون هرگاه بعد از هر عملی پاداش دریافت شود، انجام آن عمل تشدید خواهد شد. امتیاز بیشتر، پاداش موفقیت در بازی است. این امتیاز شما را علاقمند می كند تا كماكان، با شدت بیشتری به بازی ادامه دهید.
این خاصیت در جعبه یادگیری لایتنر استفاده شده است، یعنی فرد تنها زمانی به قسمت بعدی می رود كه مطلب را آموخته باشد، این عمل درست مانند امتیاز دادن، فرد را به ادامه فرایند یادگیری تشویق می كند.
مزایای این وسیله:
1. از تكرارهای غیر ضروری جلوگیری می كند: شما برای آنكه مطلبی را از حافظه كوتاه مدت به بلند مدت منتقل كنید نیازمند تكرارهای مكرر هستید. وقتی صفحه ای را برای چندمین بار مطالعه می كنید، مجبورید مطالبی را نیز كه قبلا آموختهاید مجددا مرور كنید. در صورتی كه دیگر لزومی به تكرار نیست و تكرار بی جهت آنها باعث اتلاف وقت و انرژی، بی حوصلگی و در نتیجه دل زدگی شما می شود. اما جعبه لایتنر فقط مطالب چموش و رام نشدنی را شكار كرده و ما را وادار به تكرار آنها می كند.
2. اگر شما روند یادگیری را برای مدتی رها سازید، هیچ اختلالی در كار یادگیری ایجاد نمی شود جز آنكه مجبور می شوید كارتها را بار دیگر مرور كنید. البته توصیه ما این است كه كار را به طور منظم ادامه دهید.
3. با گرفتن امتیاز و مشاهده پیوسته موفقیت ، یادگیری برای شما از عملی خسته كننده به یك بازی لذت بخش و دلنشین تبدیل می شود.
چگونه از جعبه لایتنر استفاده كنیم:
جعبه لایتنر یك قوطی در باز است كه از پنج قسمت تشكیل می شود.
1 |
2 |
4 |
8 |
15 |
عرض قسمتهای مختلف به ترتیب 15,8,4,2,1 واحد است. این جعبه را می توانید خودتان با مقوا، جعبه یا قوطیهای پودر لباسشویی ، كفش و... درست كنید، یا اینكه از بازار تهیه نمایید.
این روش را می توانید برای یادگیری لغات زبان انگلیسی و فارسی و یا هر فرمول یا مطالب درسی فراری كه می خواهید به خاطر بسپارید به كار گیرید.
هر موضوع یادگرفتنی را روی یك برگ كاغذ (فیش) بنویسید. دقت كنید كه روی هر فیش تنها یك موضوع یادگرفتنی نوشته شود. یعنی لغت را در یك روی كاغذ و جواب آن را در روی دیگر برگه می نویسید.
مراحل كار:
1. روز اول: تعدادی از برگهها را تكمیل می كنید و پس از اینكه هر دوروی برگه را یكی دو بار مرور كردید، برگهها را در خانه اول جعبه قرار دهید. می توانید هر روز، ده پانزده یا تعداد بیشتری برگه آماده نمایید . شاید در بعضی روزها هم برگه ای تهیه نكنید.
2. روز دوم: ابتدا برگههایی را كه دیروز تهیه كرده بودید از خانه اول بردارید . سؤالات را از روی برگه بخوانید و سعی كنید جوابها را به خاطر بیاورید. آنهایی را كه بلد نبودید، مجدداً در خانه اول قرار دهید و آنهایی را كه بلد بودید، به خانه دوم منتقل كنید. پشت این برگههای خانه دوم یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار دهید.
در پایان، برگههایی را كه در روز دوم برای اولین بار تهیه كردهاید در خانه اول قرار دهید.
3. روز سوم: به برگههای خانه دوم دست نمی زنید زیرا خانه دوم هنوز تكمیل نشده است و ظرفیت دو گروه برگه را دارد. پس باز هم از برگههای خانه اول شروع می كنید و برگههایی را كه جواب سؤالاتشان را بلد هستید به خانه دوم منتقل می نمایید و در پشت كاغذ رنگی قرار می دهید تا این برگهها با برگههای روز گذشته مخلوط نشود. برگههایی كه پاسخشان را بلد نیستید به همراه برگههای جدیدی كه امروز تهیه كردهاید در خانه اول قرار دهید.
4. روز چهارم:
الف. ابتدا از خانه دوم شروع كنید، زیرا خانه دوم ظرفیت دو گروه برگه را دارد و ظرفیت آن روز قبل تكمیل شده است. ولی فقط برگههای ردیف جلوتر را بر می دارید . ( یعنی برگههایی كه جلو كاغذ رنگی قرار دارند) سؤالات روی این برگهها را مطالعه می كنید و اگر جواب درست دادید برگهها را در داخل خانه سوم و در ابتدای آن قرار می دهید و پشت این برگهها یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا فاصله گذاری مشخص شود. ضمناً برگههای باقی مانده در خانه دوم را جلوتر می برید و كاغذ رنگی را در پشت این برگهها می گذارید.
ب. سپس به خانه اول برگردید و برگههای آن را بردارید و آنهایی را كه بلد هستید در خانه دوم و پشت كاغذ رنگی قرار دهید.
ج. برگههایی كه پاسخ آنها را بلد نیستید و همچنین برگههای جدیدی را كه تهیه كردهاید در خانه اول می گذارید.
5 . خانه سوم برای چهار گروه برگه در نظر گرفته شده و باید چهار روز صبر كنید تا این قسمت تكمیل شود . البته هر روز پس از ورود برگهها از خانه دوم به خانه سوم پشت این برگهها یك كاغذ رنگی می گذارید تا قسمت سوم هم به تدریج و پس از چهار روز تكمیل شود.
6. خانه چهارم جای هشت گروه برگه را دارد و هشت روز پس از ورود اولین برگهها پر خواهد شد. خانه پنجم جای پانزده گروه برگه را دارد و شانزده روز پس از ورود اولین برگهها، این قسمت تكمیل می شود. یعنی اگر شما در كارتان وقفه ای نیاندازید سی روز طول خواهد كشید تا هر پنج قسمت جعبه لایتنر تكمیل شود. توجه دارید كه بین هر دو گروه برگه یك كاغذ رنگی با ارتفاع بیشتر قرار می دهید تا برگههای مربوط به روزهای مختلف با یكدیگر مخلوط نشوند . از روز سی و یكم به تدریج برگهها از داخل جعبه خارج می شوند و شما می توانید این برگهها را بایگانی نمایید. زیرا پس از پنج بار تكرار موفقیت آمیز هر برگه در زمانهای متفاوت، می توانید مطمئن باشید كه آن موضوع را برای همیشه فرا گرفتهاید و هیچگاه آن را فراموش نخواهید كرد.
به این ترتیب شما با روشی كه شبیه بازی انفرادی است، در اوقات فراغت می توانید با كمترین میزان اتلاف وقت آنچه را كه یادگیری اش برایتان مشكل تر است بیشتر تكرار كنید و زودتر و برای همیشه به خاطر بسپارید و آنچه را كه زودتر یاد می گیرید فقط با پنج بار تكرار برای همیشه فرا بگیرید.
نكته مهم: در هر مرحله كه به سؤال یك برگه نتوانستید جواب دهید باید آن را به اولین خانه برگردانید.
حفظ لغات با جعبه لایتنر
جعبه لایتنر یک روش کارآمد برای فراگیری لغات و ... می باشد که در آن از کارتهای نمایش یا همان فلش کارتها به نحو موثری استفاده می شود. این روش که توسط یک ژورنالیست علمی آلمانی به نام سباستین لایتنر (Sebastian Leitner) در دهه هفتاد میلادی ابداع گردید به شما کمک می کند تا بدون تلاش بسیار مطالب را از حافظه کوتاه مدت خود به حافظه بلند مدت منتقل نمایید.
آزمایشات روانشناسان و نیز تجربه نشان می دهد حدود 75% هر آنچه را که ما از بر می کنیم پس از حدود 48 ساعت فراموش می کنیم. حتی پس از 20 دقیقه ممکن است 40% آن را فراموش کنیم!
پس از 8 روز تنها 20% مطالب را در ذهنمان نگه می داریم و در واقع به حافظه درازمدت منتقل می کنیم. ما می توانیم از فراموش کردن لغاتی که قصد بخاطر سپردن آنها را داریم اجتناب کنیم بشرط آنکه آنها را بطور منظم تکرار نماییم.
روش کار
جعبه لایتنر یک جعبه ساده است که از چند خانه تشکیل شده است و خودتان هم می توانید با کمک چوب، مقوا و ... یکی بسازید. خانه شماره 1 از همه کوچکتر و خانه شماره 5 از همه بزرگتر است (مانند شکل بالا).
لغت انگلیسی را روی کارت و معنی (به همراه تلفظ، جمله نمونه و ...) را پشت آن بنویسید. همیشه کارتها را طوری در خانه ها بگذارید که پرسش ها روبروی شما باشد.
شما لغتهای تازه را که روی کارتهای نمایش (فلش کارت) نوشته اید پس از به خاطر سپردن در خانه شماره 1 قرار می دهید. فلش کارتها بر اساس میزان یادگیری شما از یک خانه به خانه دیگر جابجا می شوند. وقتی معنی لغت یک کارت نمایش را بدرستی به خاطر آوردید آن را به خانه شماره بالاتر و پشت بقیه کارتها منتقل می کنید. اگر یک کارت به درستی پاسخ داده نشود باید به خانه اول و پشت بقیه کارتها منتقل شود.
برگه هایی که به درستی پاسخ داده اید |
برگه هایی که به درستی پاسخ نداده اید |
خانه ها باید پس از یک زمان مشخص (یا وقتی که پر شده اند) مرور شوند و سپس به خانه های بالاتر یا پایین تر جابجا شوند. خانه شماره 1 هر دفعه باید مرور شود ولی خانه های بالاتر به ترتیب در بازه های زمانی طولانی تر. مثلا خانه شماره 2 یک روز در میان، خانه شماره 3 هر سه روز یکبار، خانه شماره 4 هفته ای یکبار و خانه شماره 5 هر دو هفته یک بار. البته اینها قطعی نیستند و شما با توجه به شرایط آنها را تنظیم می کنید.
بدین ترتیب هر چقدر لغات مرور شده سخت تر به خاطر آورده شود بیشتر مرور خواهد شد و بر عکس. در این روش شما بیشتر وقتتان را صرف مطالعه لغاتی می کنید که سخت تر و چالش برانگیزتر هستند. لغاتی که بخوبی فرا گرفته اید فقط گهگاهی مطالعه خواهند شد تا فراموش نشوند.
کارتهایی که از خانه شماره ۵ با موفقیت بیرون بیایند در حافظه بلند مدت شما خواهند ماند. بدین ترتیب دیگر می توانید با خیال راحت آنها را دور بریزید!
جعبه لایتنر نرم افزاری
علاوه بر جعبه لایتنر فیزیکی، نرم افزارهای مشابهی هم وجود دارند که دقیقا از همان اصول پیروی می کنند، ضمن اینکه از بعضی جهات مزیتهایی هم دارند، از جمله:
• خطر بیرون ریختن کارتها و جابجا و قاطی شدن آنها وجود ندارد.
• ذهن خود را درگیر محاسبات و جابجایی کارتها نمی کنید و خود نرم افزار همه کارها را برای شما انجام می دهد.
• همه چیز در رایانه شما ذخیره می شود و هیچ فضای فیزیکی اشغال نمی شود.
• هیچ محدودیتی در تعداد لغات وجود ندارد و حتی می توان لغات و موضوعات را طبقه بندی کرد.
• امکان افزودن صدا و تصویر به هر لغت جهت فراگیری بهتر لغت و تلفظ وجود دارد.
• همزمان چند نفر می توانند از آن استفاده کنند.
جعبهی لایتنر چیست و چطور یک جعبه لایتنر بسازیم؟
معرفی میکنم! جعبهی یادگیری لایتنر =)
چیست؟
یک عدد جعبه است که باهاش میتونید n میلیون تا لغت/فرمول/نکته/و… که بخواید، حفظ کنید… باور کنید!
شک نکنید: پشیمون نمیشید
خب. کافیه! بریم سراغ طرز کار جعبه:
↑ عکس از: modir.ir (؟)
جعبهی یادگیری لایتنر، از ۵ خونه تشکیل شده. میتونید بخریدش، میتونید بسازید ↓
طرز کارش به این صورته که شما به طور روزانه، مطابق یک متد خاص، برگههایی رو درون خونهها قرار میدید و برگههای روزهای قبل رو میخونید. استفاده از این جعبه به طور معمول روزی بیشتر از ۳۰ دقیقه وقت نمیگیره، ولی بازدهی فوقالعادهای داره.
توصیهام اینه که جعبه رو که درست کردید و روزانه با این آموزش پیش برید. یعنی روز اول قسمت «روز اول» رو بخونید و انجامش بدید و به همین ترتیب تا روز پنجم دیگه خودتون طرز کار رو یاد میگیرید. چون اگه الان بخواید همهی روزها رو بخونید ممکنه خوب متوجه نشید.
[learn_more caption="روز اول" state="open"]
روز اول: خب، الان فرض میکنیم که شما یک جعبه لایتنر دارید (خریدید یا ساختید) و میخواید کار رو شروع کنید.
» هر خونه یک ظرفیت معینی داره. خونهی اول فقط ظرفیت یک گروه برگه رو داره (یکسری که برگه توش بزاریم ظرفیتش تکمیل میشه)؛ خونهی دوم ۲، سوم ۴ و چهارم ۸ و پنجم ۱۶٫ (به عکس نگاه کنید). قبل از هرچیز باید جعبه رو یکبار برای همیشه آماده میکنیم. چطوری؟ اینطوری که در هر خونه به تعداد خطچینهای توی عکس کاغذ رنگی قرار میدیم. یعنی مثلا توی خونهی چهارم باید ۷ تا کاغذ رنگی (مقوا یا هرچیز دیگهای که برگههامون رو از هم جدا کنه) قرار بدید.
» بسیار خوب. همونطور که گفتم باید مشخص کنید که چی میخواید بخونید. فرض میکنیم قراره لغت زبان بخونیم. به تعداد دلخواه، مثلا ۵ تا یا بیشتر کاغذ کوچیک (برگه) برمیداریم. روی یک طرف برگه سوال، و روی طرف دیگه جوابش رو مینویسیم. مثلا؛ روی یک طرف کاغذ مینویسیم: Apple و در طرف دیگه مینویسیم سیب. (یا مثلا یک طرف یه فرمول ریاضی، و در طرف دیگه جوابش رو مینویسیم و یا هر چیز دلخواه دیگهای که قراره حفظ کنیم)
سایر برگهها رو به همین ترتیب مینویسیم و یک دور مرور میکنیم تا تو ذهنمون بمونه. بعد توی خونهی اول (کوچکترین خونه) قرار میدیم و جعبه رو کنار میزاریم و میریم دنبال کار و زندگیمون تا فردا.[/learn_more]
[learn_more caption="روز دوم" state="open"]
روز دوم: الان فرداست و اومدیم سراغ جعبه. خب، کاغذهای خونهی اول رو برمیداریم، و یکی یکی میخونیم. اگر بلد بودیم میزاریم تو خونهی دوم، جلوی کاغذ رنگی. (جلوی کاغذ رنگی یعنی قسمتی که جلوی ما قرار داره) اگر بلد نبودیم میزاریم سر جاشون. طرز خوندن رو هم که بلدید، به یک طرف کاغذ نگاه میکنیم و میبینیم که جوابش رو میدونم یا نه…
مطابق روز اول، امروز هم به تعداد دلخواه برگه نویسی کرده و به ردیف اول اضافه میکنیم. با این حساب الان در ردیف اول دو چیز وجود داره: ۱- برگههایی که بلد نبودیم و به ردیف دوم راه پیدا نکردند ۲- برگههای جدیدی که امروز اضافه کردیم (این دوتا میریزیم کلّه هم! یعنی اصلا مهم نیست با هم قاطی بشن)[/learn_more]
[learn_more caption="روز سوم" state="open"]
روز سوم: همیشه کار رو از خونهای شروع میکنیم که ظرفیتش تکمیل شده باشه. خونهی دوم ۲ ظرفیتیه. (واضحه دیگه؟ یه ظرفیت پشت کاغذ رنگی و یه ظرفیت جلوی کاغذ رنگی وجود داره) پس هنوز ظرفیتش تکمیل نشده و میریم سراغ ردیف اول که ظرفیتش تکمیل شده. (ردیف اول که کاغذ رنگی نداره کلا یک ظرفیتیه). لغتهای ردیف اول رو برمیداریم و میخونیم. اگر بلد نبودیم که میزاریم سرجاش؛ ولی اگه بلد بودیم برمیداریم میزاریم بعد از لغتهای ردیف دوم، پشت کاغذ رنگی.[/learn_more]
[learn_more caption="روز چهارم" state="open"]
روز چهارم: به همین سرعت چهار رو گذشت! الان ردیف دوم که دو ظرفیتی هست ظرفیتش تکمیل شده. پس کار رو از اونجا شروع میکنیم. همیشه هر ردیفی رو که میخوایم شروع بکنیم، لغتهای دستهای رو که بهمون نزدیک تره (یعنی جلوی کاغذ رنگیها قرار داره) برمیداریم. الان هم همین کار رو میکنیم و لغتهای جلوی کاغذ رنگی رو برمیداریم و میخونیم. لغتی رو بلد بودیم میره ردیف سوم جلوی همهی کاغذ رنگیها، بلد نبودیم برمیگرده خونهی اول. یک کاری که باید اینجا انجام بدیم اینه که کاغذ رنگی رو ببریم پشت برگهها تا برگههایی که الان پشت کاغذ رنگی هستن بیان جلو و فردا خونده بشن.
خب حالا میریم سراغ ردیف اول که ظرفیتش تکمیل شده. لغتهاش رو میخونیم و اگه بلد بودیم میبریم ردیف دوم، پشت کاغذ رنگی. بلد نبودیم میزاریم سر جاش. (همیشه و تو همهی ردیفها لغتی رو که بلد نبودیم، برمیگردونیم خونهی اول)[/learn_more]
خب. طرز کار مشخص شد دیگه. سایر روزها رو هم به همین روال پیش میریم تا همهی ردیفها تکمیل بشه.
در آخر، لغتهایی رو که در خونهی پنجم خونده میشن از جعبه خارج کنید و توی یه پاکت یا قوطی بزارید. این لغتها رو ۱۰۰% بلدید. چند وقت که بگذره، ماجرا به این صورت میشه که از این طرف روزانه لغت اضافه میکنید و از اون طرف روزانه خارج. یه لذت خاصی داره این قضیه!
*جعبهی G5 هم – که اینقدر تبلیغش رو میشنوید! – دقیقا همینه.. جی.۵ یکسری برگههای آمادهی دروس و لغت مختلف (مثل لغتهای تافل) هم داره که میتونید – به قیمتی گزاف! – خریداری کنید. من نظرم اینه که خودتون بنویسید، چون یک مرحلهی یادگیری همین نوشتن برگههاست.
جعبه لایتنر چیست
جعبه لايتنر چيست؟
لایتنر روشی است مطمئن و دقیق برای انتقال اطلاعات از حافظه کوتاه مدت به حافظه بلند مدت . در این روش بجای کنترل هر روزه کل مطالب ( که با زیاد شدن مطالب، کاری غیر ممکن و یا بسیار وقت گیر می باشد) فقط با چند بار تکرار یک مطلب در طی یک دوره ، روند آموزش به پایان می رسد و آن لغت برای همیشه در ذهن نقش می بندد. نکته حائز اهمیت در این روش آن است که یادگیری( حفظ کردن مطلب ) فقط و فقط یک بار در روز اول انجام شده و در نوبت هاي بعدی فقط مربوط به تکرار آن می باشد.
با استفاده از روش لایتنر شما كلمه اي را مشاهده مي كنيد و سپس معني آن را در ذهنتان مجسم مي كنيد. سپس پاسخ را مشاهده نمود
نظرات شما عزیزان:
برچسبها: